Studiranje prava i kriminologije u Kanadi
Sistem pravnih studija u Kanadi sličan je sa sistemom drugih zemalja Britanskog Komonvelta i SAD. Ukoliko želite da postanete profesionalni stručnjak u oblasti prava u Kanadi (pravnik, advokat, sudija) potrebno je da završite studije na jednoj od pravnih škola/fakulteta. Ove škole, po stepenu obrazovanja, dolaze nakon završenih osnovnih studija, a u Kanadi, pri kanadskim univerzitetima, ukupno ih ima 24.
Inače, oni koji su zainteresovani za ove studije treba da znaju i to da ova zemlja neguje dve pravne tradicije: francusko građansko pravo, koje je dominantno u Kvebeku, i englesko opšte pravo, dominantno u svim drugim provincijama. To znači da ukoliko želite da se bavite pravom u Kvebeku morate završiti pravnu školu u ovoj provinciji.
Stručni programi (Vocational Training)
Na nivou stručnih programa školuju se budući pravni službenici i pomoćnici. Fokusirajući se na razne vrste zakona (krivični, radni, imigracioni, saobraćajni), ove studije pružaju pravnu i sudsku teoriju i praksu, i kod studenata razvijaju veštine istraživanja, rešavanja i pregovaranja.
Programe ćete pronaći pod nazivima Paralegal ili Law, Justice and Security, a neki od ponuđenih smerova su Paralegal, Law Clerk, Community and Justice Services, ali i smerove vezane za policiju – Police Foundations, Victimology i sl.
U zavisnosti od nivoa (Certificate, Diploma i Advanced Diploma), stručni programi traju od jedne do tri godine. Uslovi za upis su završeno srednje obrazovanje i položen neki od međunarodno priznatih testova engleskog ili francuskog jezika. Za programe na engleskom jeziku obično se traži ocena 6.0 na IELTS testu. Školarina za ove programe kreće se od 13.000 do 17.000CAD na godišnjem nivou.
Osnovne studije
Kanadski univerziteti nude raznolike studijske programe koji u svom nazivu sadrže reč “pravo” – Law and Society, Criminal Justice, Legal Studies, ili programe sa srodnim oblastima kao što je kriminologija. Ovi programi se uglavnom odnose na građansko pravo (civil law), a završene studije vas ne kvalifikuju za pravnog stručnjaka već vam nude raznolike mogućnosti za zaposlenje u mnogim delatnostima koje su relevantne sa pravom.
Osnovne studije traju od tri do četiri godine, a uslovi za upis su završeno srednje obrazovanje i položen neki od međunarodno priznatih testova engleskog ili francuskog jezika. Za programe na engleskom jeziku obično se traži ocena 6.5 na IELTS testu. Školarina za ove programe kreće se od 7.000 do 27.000CAD na godišnjem nivou.
Pravne škole (Law Schools / Faculty of Law)
Kroz pravne škole, koje postoje pri većini kanadskih univerziteta, školuju se budući profesionalni stručnjaci u oblasti opšteg prava (common law) – pravnici, advokati, sudije. Prvi stepen obrazovanja, i ujedno minimun koji treba da dosegnete da biste se profesionalno bavili ovom strukom, jeste Juris Doctor (JD).
Pravne studije za JD stepen traju tri godine. Za upis su vam potrebne završene četvorogodišnje osnovne studije i diplomaBA, BSc ili neka druga, ili najmanje tri godine osnovnih studija. Pored dobrog poznavanja jezika (engleskog ili francuskog), za upis vam je potreban i položen LSAT test (Law School Admission Test). Ovaj test se ne odnosi ni na jednu konkretnu teorijsku oblast, već na vašu sposobnost razumnog čitanja i logičkog i analitičkog razmišljanja.
Nakon ovih studija, za profesionalno bavljenje pravom potrebna vam je licenca, potom i stažiranje tj. praksa pod nadzorom stručnjaka od 10 meseci, a na kraju ipoložen pravosudni ispit. Za pravne stručnjake koji žele da se dodatno specijalizuju za određenu vrstu ili oblast prava, ili da se bave naučnim radom, pravne škole nude i postdiplomske studije (LLM i SJD).
Master studije
Master studije iz prava (LLM – Master of Law) pružaju pravnim stručnjacima naprednu i specijalizovanu pravnu obuku. Za ovaj stepen obrazovanja odlučuju se oni koji žele da se specijalizuju za određenu pravnu oblast, kao što su na primer poresko pravo ili međunarodno pravo. Master studije mogu biti praktičnog ili istraživačkog tipa, ili u kombinaciji ta dva.
Pojedine pravne škole nude manji broj programa i za stepen Master of Studies in Law (MSL), koji su namenjeni naučnicima iz drugih oblasti relevantnim pravima pa svom obrazovanju žele da dodaju i ovu pravnu dimenziju; ili programe koji kombinuju pravo sa biznisom i menadžmentom (JD/MBA), na primer, koji traju četiri godine.
Klasične master studije iz prava (LLM) traju uglavnom jednu godinu. Uslovi za upis su završene studije na nekoj od pravnih škola u Kanadi ili ekvivalento obrazovanje za međunarodne studente, i položen jedan od međunarodno priznatih testova engleskog ili francuskog jezika. Za programe na engleskom jeziku obično se traži ocena 7.0 na IELTS testu. Školarine za master studije iz prava kreću se od 20.000 do 42.000CAD na godišnjem nivou.
Doktorske studije
Doktorske studije (SJD – Doctor of Juridical Science) namenjene su izuzetnim diplomcima pravnih studija i profesionalcima koji imaju želju da se u svojoj oblasti bave akademskim i naučno-istraživačkim radom.
Doktorske studije traju od tri do četiri godine. Uslovi za upis su završene studije i master na nekoj od pravnih škola u Kanadi (JD i LLM), ili ekvivalentno obrazovanje za međunarodne studente, kao i položen neki od međunarodno priznatih testova engleskog ili francuskog jezika. Za programe na engleskom jeziku obično se traži ocena 7.5 na IELTS testu. Školarina se kreće u proseku 8.000CAD na godišnjem nivou.
Kursevi engleskog i francuskog jezika
Ukoliko na IELTS testu, ili na testu francuskog jezika, ne dobijete potrebnu ocenu za upis studija, imate mogućnost da u Kanadi upišete kurs engleskog ili francuskog jezika.
Pojedini kanadski univerziteti nude specijalizovane jezičke kurseve vezane za studijsku oblast koju želite da studirate, što vam kasnije može olakšati studiranje.
